Boğazın Anahtarı: Bigalı Kalesi

Bigalı Kalesi, Çanakkale Boğazı’nın Avrupa yakasında yer alan Osmanlı dönemi kalelerden biridir. Gelibolu – Eceabat yolu üzerinde, Eceabat merkeze yaklaşık 6 km. mesafede, yol ile sahil arasında ve Nara Burnu’nun tam karşısında yer almaktadır. Günümüzde oldukça harap durumda olup, çok ciddi bir onarıma muhtaçtır.

Amiral John Duck Worth komutasındaki İngiliz donanmasının, 19 Şubat 1807’de herhangi bir direniş görmeden Çanakkale Boğazı’nı geçmesi sonrasında boğaz savunmasını güçlendirmek için ilave tedbirler alınması gerekliliği ortaya çıkmıştır.

Bu kapsamda 1807 yılında Sultan III.Selim döneminde, yapılacak işleri düzenlemek üzere Fransız Mühendis Juchercau de Saint Denys getirtilir. Adı geçen kişinin önermesi üzerine Çanakkale Boğazı sahillerine yeni istihkamlar yaptırılmasına karar verilir.


Bu karar doğrultusunda, boğazın en dar mevkii olan Çanakkale – Kilitbahir hattı ile Nara Burnu – Bigalı hatta arasında savunmanın güçlendirilmesi kararlaştırılır. Böylece Anadolu sahillerinde Nara ve Köse Burnu kaleleri, Rumeli sahillerinde ise bunların tam karşısında yer alacak şekilde Bigalı ve Çamburnu kaleleri yaptırılmıştır.

Kalelerin inşaatına eşzamanlı olarak 1807 yılı sonlarında başlanır. Ancak inşaat süreci, özellikle iç karışıklıklar nedeniyle uzamış ve bu kaleler, Sultan II.Mahmut döneminde, 1822 yılında tamamlanmıştır. Bigalı Kalesi, hemen karşı kıyıdaki Nara Burnu üzerinde yer alan Nara Kalesi ile birlikte, Çanakkale Boğazı’nın Marmara Denizi doğrultusundaki son savunma istihkamlarını oluşturmuştur.

Bigalı Kalesi, Çanakkale Muharebeleri sırasında, “3.Kolordu Esliha ( Silah) Tamirhanesi” olarak da kullanılmıştır. Bu durumu belgeleyen fotoğrafta, 3.Kolordu Komutanı Esat Paşa ve yanında bulunanlar Bigalı Kalesi’nin  kuzeydoğu yönüne bakan kapısı önünde görülmektedir.


Bigalı Kalesi, 14 Kasım 1980 tarihinde Kültür Bakanlığı tarafından “arkeolojik sit alanı” olarak tescil edilmiş olmasına rağmen, 2008 yılında Eceabat Kaymakamlığı tarafından yapılan temizleme çalışması haricinde herhangi bir bakım ve onarım görmemiştir.

Daha detaylı bilgi ve anlatım için Çanakkale şehitlik turu'na katılmanızı tavsiye ederiz.

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Ertuğrul Koyu Çıkarması

İngilizlerin Güney Cephesindeki beş çıkarma koyundan birisi Ertuğrul Koyu'dur. ( V Beach ) Burada cereyan eden olaylar ve Yahya Çavuş ile Güney Cephesinde önemli bir yere sahip olmuştur.  Çıkarma Planı: İngilizler bu koya çıkarma yapmak üzere 29. Tümen'i görevlendirir. Hunter Weston komutasındaki bu birliğin çıkarma planı iki kuvvet şeklinde planlanır. 900 asker filikalara bindirilip öncelikli olarak karaya çıkarılacak ve sahile yayılacaklardı. Sahile yayıldıktan sonra savunma birliklerinin ateş gücünü bölecek ve dağıtacaklar daha sonra ise asıl çıkarma birlikleri karaya çıkarma yapacaktı. Asıl birlik olarak ise 2200 asker tahsis edilmişti. Aslında bir kömür nakliye gemisi olan River Clyd ( Londra'ya yakın akan bir nehrin adıdır ) çeşitli düzenlemelerle bir çıkarma gemisine dönüştürülür. İngilizlerin Truva Atı olarak adlandırdığı bu gemiye yanlardan kapı açılır ve iki yanına da köprü ilave edilir. Geminin üst kısmına ise 14 tane makinalı tüfek eklenir
Devamı

Helles Anıtı

Resim
Anıt 45 metre yüksekliğindeki Gözcübaba tepesi’nin üzerine 1924 yılında yapılmıştır. Anıt 33 metre yüksekliğinde, Gelibolu seferinde ölen mezarı belli olmayan kaybolan, denize defnedilen askerler için yapılmıştır.
Devamı

Çanakkale Ayvacık Hakkında

Resim
1330-1335 tarihleri arasında 15-20 haneli Kızılcatuğlu adlı küçük bir köy olduğu bilinen Ayvacık’ın kesin olarak hangi tarihte kurulduğu bilinmemektedir. Ancak genişlemesi ile ilgili anlatılan hikayeler ilginçtir. Aslen Tiflis’li olan Ümmühan hanım, bugünkü Ayvacık ilçesine yakın bir yerde han işletmektedir. 1514 Çaldıran seferi nedeniyle yöreden orduya katılan askerlerde Ümmühan hanımın hanında dinlenmektedirler. Ümmühan hanım bu askerlerden birisini  savaşta ölen kocasına benzeterek onunla evlenir ve Ayvacık’a yerleşir. Daha sonra civarda bulunan diğer köyleri de (küplü, Doğanlar ve Garipler) dolaşarak köylülerin Ayvacık’a yerleşmelerini ve bu sebeple beldenin genişlemesini temin eder. Bugün bu ilçemiz sınırları içinde Hüdevandigar Camii, Ümmühan Hatun Camii, Babakale, Assos, Gülpınar, Apollon Smıntheus Tapınağı,Gargara, Lamponia, Zeus Al
Devamı